Babylon Berlin, 2. sezon 2. bölüm, 25.14-25.50 arasına sıkışanlar

Yıldız Öztürk

Berlin, 1929. Faşizm iktidara taşınırken. Bir yanda siyasi ve ekonomik kriz ortamının etkisiyle, kurumlardan sıradan insanlara dek sirayet eden umursamaz bir çürüme hali. Güvensizliğe eşlik eden müthiş bir yoksunluk, yoksulluk ve sefalet durumu. Diğer yanda köksüz, belleksiz, gelecek tahayyülünden uzak bir şekilde ama capcanlı ve bir o kadar hızlı akan gündelik hayat. İçinden geçtiğimiz süreçle epey yakınlıkları olan, bu bağlamda bize hiç de yabancı olmayan bir tarihsel kesit.

Emniyet müdürlüğündeki işinden elde ettiği kazançla geçinemediğinden gece kulübünde de çalışan Charlotte Ritter, bu ikili dünyanın şahitlerinden. Toplumsal çöküntünün etkilerini ve boyutlarını onun hayatı üzerinden izlemek mümkün. Açlıkla mücadele içinde varını yoğunu ortaya koyup çalışan, bu anlamda izleyicilere 1990’ların Fransa’sından bir kız kardeşi, Rosetta’yı, anımsatan genç bir kadın Charlotte. Nasıl ki Rosetta hayatta kalabilmek, sadece yaşayabilmek için binbir türlü çaba sarf ettiği halde tutunamıyorsa, pratik zekâsı, becerisi ve yetenekleri de Charlotte’nin yaşama tutunması için kâfi gelmez. Hep daha fazla çalışmaya ihtiyacı vardır. Rosetta ve Charlotte’nin hayatlarındaki diğer benzerlik ise yaşam kadar ölümün de eziyet halinde vuku bulmasıdır. İntihar etmek isteyen Rosetta, ölmeye karar verdiği aşamada dolu tüpü taşımak için çabalamak, güç harcamak zorundadır. Bedenini yok etmek, onu devre dışı bırakmak için son anda bile bedenen çalışması gerekir. Charlotte’nin annesinin ölümü üzerine, anne ölümle buluştuğu yatakta bir süre kalır. Çünkü yoksullar için hayattayken yer edinebilme varlığını sürdürebilme mücadelesinin ölümle sonlanmadığı; ölü “beden”in gömülmesinin lüks olduğu bir yerdir Berlin. Charlotte’nin aşırı çalışma ve yetersiz beslenmeden kaynaklı yorgunluğuna annesinin kaybı, onu dilediği gibi ve zamanında defnedememenin çaresizliği ile üzüntüsü eklenir. Aynı evde yaşadığı kız kardeşi ve kocasıyla, ölü “beden”in akıbetinin ne olacağı konusunda tartışma yaşarlar. Çıkan tartışma kavgayla sonuçlanır, Charlotte evden çıkar ve emniyet müdürlüğünden iş arkadaşı Stephan’ın evine gider.

Akşam yemeği masasında olan Stephan Jänicke ile işaret diliyle iletişim kurabilen anne ve babası onu çok sıcak karşılayıp masaya yemek yemeğe davet ederler. Charlotte, aç olduğu halde, yemek istemediğini belirtse de Stephan’ın annesi mütevazı yemek masasına bir tabak çorba daha getirir. Bu esnada Stephan’ın babası kalacak yere ihtiyacı olup olmadığını sorar. Düşkün bir halde görünmekten oldukça utanan Charlotte yutkunur yanağından gözyaşı süzülürken, mümkünse birkaç saat kalıp sonra hemen gideceğini söyler. Stephan ise bu durumun sorun teşkil etmeyeceğini belirtir. Kamera Charlotte’ye döndüğünde hıçkıra hıçkıra ağlamamak için kendine hâkim olmaya çalışan bir yüz görürüz. Jänicke ailesinin içtenliği ve yardım istemenin zorluğu karşında ezilen kişiliğini, masadakilerle göz temasını keserek ve iki-üç saniye kendi içine dönerek toparlamak ister. Başını öne eğip çorbadan bir kaşık içtiğinde, çenesi, alnı, gözleri kasılır, bu anda bütün yüzüne yayılan hüznü ve çaresizliği şiddetli bir biçimde görürüz. O hüzün ve çaresizlik görmekten ziyade hissedilir bir “şey” olarak sızıyla birlikte içimize yer eder.

İçtiği bir kaşık çorbadan sonra ağzından dökülen “çok lezzetli” kelimelerine yutkunarak engellemeye çalıştığı gözyaşları eşlik eder. Nihayetinde Charlotte’nin artık zapt edemediği çok sessiz ve belli belirsiz ağlamasına tanıklık ederiz. Ancak bu tanıklık onun isteğiyle kısacık sürer. İçinde olduğu incinme haline eşlik eden utanma duygusu onu en insani haktan, ağlamaktan da mahrum eder. Ve hızlıca bu duygu durumundan çıkmayı ister. Charlotte’yi şaşırmış, üzülmüş halde izleyen/dinleyen Stephan, sandalyeden kalkıp ona destek olmak ister fakat Charlotte teşekkür ederek iyi olduğunu söyler ve onu engeller.

Not: Diziye ait görseller, 2. sezonun 2. bölümünde yer almaktadır. Sırasıyla ilk sahne 25.14, ikincisi 25.38’dendir.